خودروی لوکس یا قدیمی؛ کدام باید مالیات بدهند؟

به گزارش بانک اول محمد وصال کارشناس اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اخذ مالیات از خودرو‌های لوکس از امسال، اظهار کرد: چند نکته قابل توجه است. نکته اول این است که عوارض سالیانه خودرو‌ها در حال حاضر بسیار کم است، عوارض سالیانه خودرو‌های ساخت داخل در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است.

او افزود: رقمی که تحت عنوان مالیات بر خودرو‌های لوکس وضع می‌شود، رقم قابل توجهی است و از خودرویی که قیمت آن ۱.۵ میلیارد تومان است، به میزان ۱ درصد نسبت به مازاد ۱ میلیارد تومان (۵ میلیون تومان) مالیات اخذ می‌شود. این رقم به صورت درصدی بسیار زیاد نیست، اما در مقایسه با مالیاتی که از خودرو‌های داخلی (۴۰۰ هزار تومان) اخذ می‌شود رقم قابل توجهی است.

این استاد دانشگاه در ادامه بیان کرد: طبقات قیمتی که بالاتر می‌رود درصد اخذ این مالیات وضع شده نیز از ۱ تا ۲ و ۳ درصد افزایش پیدا کرده و خودرو‌هایی که ارزش آن‌ها بیش از ۴.۵ میلیارد است، نسبت به مازاد آن تا ۴ درصد باید مالیات بپردازند. با این شرایط حتی ممکن است میزان مالیات سالانه یک خودروی لوکس به ۱۰۰ میلیون تومان نیز برسد که رقم قابل توجهی است. به هر میزان که خودرو ارزش داشته باشد، به نظر می‌آید که اخذ چنین مالیاتی منصفانه نباشد.

مالیات از خودروی لوکس فقط در ظاهر حمایت از فقراست

او تصریح کرد: تنها توجیهی که می‌توان برای این شکل مالیات مطرح کرد مبنی بر این است که، چون ما نمی‌توانیم براساس پایه‌های مالیات بر درآمد یا مالیات بر سود شرکت‌ها از این افراد مالیات بگیریم، می‌خواهیم از مصرف کالا‌های لوکس از آن‌ها مالیات اخذ کنیم. منطق دیگری را نمی‌توان برای چنین مالیاتی متصور بود. این در حالی است که به جای تاکید روی این موضوع باید روی بهبود مالیات‌ستانی در پایه‌های دیگر تمرکز کرد.

او ادامه داد: درصد خودرو‌های لوکس در کشور ما بسیار زیاد نیست و این مالیات احتمالا درآمد زیادی را نصیب دولت نخواهد کرد و صرفا در ظاهر نشان دهنده حمایت قانون‌گذار از فقراست. اما از نظر درآمدی رقم قابل توجه نخواهد بود و بهتر است که براساس مالیات بر درآمد، مالیات اخذ شود.

وصال یادآور شد: نکته دیگری که نسبت به مالیات بر خودرو در سایر کشور‌ها مطرح می‌شود این است که علت مالیات گیری اضافه‌تر بر خودرو‌ها براساس میزان آلایندگی و اثرات خارجی است که استفاده از خودرو دارد. بر اساس این منطق خودرو‌های قدیمی‌تر باید مالیات بیشتری بپردازند در حالی که در کشور ما کاملا برعکس است. البته اکنون عوارض خودرو با عمر بیش از ۱۰ سال را داریم، اما مبلغ چندان زیادی نیست.

او در ادامه تصریح کرد: از آنجایی که عوارض سالانه خودرو رشدی نمی‌کند، خودرو‌های فرسوده در مجموع عوارض کمتری می‌دهند. با همین منطق خودرو‌هایی که مصرف زیادی دارند مانند خودرو‌های شش سیلندر، هشت سیلندر یا با حجم موتور بالا باید عوارض بالاتری بدهند. اما منطقا این عوارض نمی‌تواند خیلی زیاد باشد و به عنوان مثال تا دو برابر یا سه برابر عوارض خودرو‌های کمتر آلاینده باشد و نمی‌تواند تا ۱۰ برابر یا ۲۰ برابر آن وضع شود.

مالیاتی که به سبب افزایش تورم اخذ می شود، ناعادلانه است

این استاد دانشگاه بیان کرد: نکته سوم نیز این است که ارقامی که در قانون مجلس آمده، ارقام اسمی بوده و برحسب ریال مشخص می‌شوند. بدیهی است که طی دو سال گذشته افزایش بسیار شدیدی در قیمت خودرو‌ها به وجود آمده، به طوری که قیمت یک خودروی ۱۰۰ میلیونی در حال حاضر تا حدود میلیارد است. حالا سوال این است که باید از او مالیات مضاعفی گرفته شود؟ آیا مالکی که این خودرو را داشته مسئول افزایش قیمت آن بوده است؟ آیا این فرد الگوی مصرفی خود را تغییر داده و خودروی به شدت لوکسی را خریداری کرده است؟

او در ادامه اظهار کرد: پاسخ تمام این سوالات منفی است. اینگونه تصور می‌شود که دولت به دلیل کسری بودجه نقدینگی ایجاد کرده و باعث ایجاد تورم شده، تورم نیز سبب افزایش قیمت کالا‌های سرمایه‌ای مانند خودرو شده است. حالا این افزایش قیمت باید تحت CGT (مالیات بر عایدی سرمایه) یا مالیات بر خودرو‌های لوکس از آن مالیات اخذ شود. به بیان دیگر، دولت باعث افزایش قیمت‌ها شده و مجلس نیز به او اجازه می‌دهد که مالیات مضاعف و شاید نا عادلانه‌ای را اخذ کند.

او در پایان اشاره کرد: نکته پایانی اینکه عوارض ورودی و تعرفه بالایی روی خودرو‌های لوکس اخذ می‌شود که خود باعث افزایش قیمت آن‌ها است. اخذ مالیات بر اساس این قیمت افزایش یافته خود به بی عدالتی بیشتری منجر می‌شود.