انواع روش‌های تحلیل در بورس

بازار سرمایه به عنوان بستر خرید و فروش اوراق بهادار تحت نظارت سازمان بورس، جایگاه مهمی در میان فعالیت‌های مالی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران پیدا کرده است. در سالیان اخیر با گسترش بازار سرمایه و توسعه ابزارهای نوین مالی، بورس به نیازهای افراد بیشتری پاسخ داده و توجه سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جلب کرده است. برای مثال امکان معامله اوراق سپرده کالایی، اوراق اختیار معامله یا طیف گسترده‌تری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، علاقه‌مندان بیشتری را به سمت فعالیت در بازار سرمایه سوق داده است.

اهمیت تحلیل در بازار سرمایه

همان‌طور که ذکر شد، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در بورس به خرید و فروش اوراق بهادار مختلف می‌پردازند. هدف همه این افراد نیز کسب بازدهی از یک موقعیت سرمایه‌گذاری است. این بازدهی احتمالی، از خرید یک دارایی مانند سهام در قیمت ارزنده و فروش آن در قیمتی بالاتر حاصل می‌شود.

بنابراین تمرکز اصلی سرمایه‌گذاران معطوف بر بررسی و تحلیل وضعیت سهام یا سایر اوراق بهادار بازار سرمایه است. سرمایه‌گذاری در یک دارایی بدون تحلیل دقیق و بررسی همه جانبه وضعیت آن، نتیجه مطلوبی به همراه نخواهد داشت. افرادی که قصد فعالیت بلندمدت در بازار سرمایه را دارند، می‌توانند با انتخاب روش تحلیل متناسب با روحیات خود و داشتن برنامه معاملاتی مدون، احتمال کسب بازدهی پایدار را افزایش دهند.

روش‌های تحلیل سهام

بررسی و تحلیل سهام شرکت‌های بورسی به روش‌های متنوعی انجام می‌شود. سرمایه‌گذاران پس از تعیین افق زمانی مدنظر خود، با استفاده از انواع تحلیل بورس، موقعیت‌های مناسب را شناسایی می‌کنند. به صورت کلی سه روش پرکاربرد در بازار سرمایه ایران مورد استفاده فعالان این حوزه قرار می‌گیرد که در ادامه شرح مختصری از آن‌ها ارائه می‌شود.

۱- تحلیل تکنیکال

در اولین روش تحلیل، تغییرات قیمت سهام بررسی شده و الگوهای رفتاری قیمت در بازه‌های زمانی مختلف تحلیل می‌شود. معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال برای سنجش وضعیت دارایی‌ها استفاده می‌کنند، با بررسی نمودار قیمتی سهام در زمان گذشته، الگوهای تکرارشونده‌ای از تغییرات قیمت را شناسایی می‌کنند و با کمک آن‌ها، سعی می‌کنند رفتار آتی قیمت را پیش‌بینی کنند.

از آن‌جایی که استفاده از این روش الزاما نیاز به دانش تخصصی مالی ندارد، می‌توان آن را متداول‌ترین شیوه تحلیل سهام معرفی کرد. سبک‌‌ها و ابزارهای متنوعی در تحلیل تکنیکال به کار گرفته می‌شود. برخی تحلیل‌گران به کمک الگوهای شمعی، خطوط حمایت و مقاومت کلاسیک، خطوط روند صعودی و نزولی و الگوهای قیمتی کلاسیک سهام مختلف را بررسی می‌کنند. عده‌ای دیگر با استفاده از اندیکاتور‌های تکنیکال، زمان ورود یا خروج خود را از یک معامله تشخیص می‌دهند. گروه دیگری نیز با تحلیل پرایس اکشن، رفتار قیمت را مطالعه کرده و نواحی عرضه و تقاضای مهم را مشخص می‌کنند.

۲- تحلیل بنیادی سهام

افرادی که از روش تحلیل بنیادی برای پیدا کردن موقعیت‌‌های سرمایه‌گذاری مناسب استفاده می‌کنند، با بررسی عملکرد شرکت‌های مختلف، ارزش ذاتی سهام آن‌ها را تخمین می‌زنند. این سرمایه‌گذاران، صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی را مطالعه کرده و نسبت‌های مالی آن‌ها را با میانگین صنعت مربوطه مقایسه می‌کنند.

در نتیجه این بررسی‌ها، یک دید کلی از شرایط بنیادی و ارزش ذاتی سهام به دست می‌آید. در صورتی که قیمت معامله یک سهم پایین‌تر از ارزش ذاتی آن باشد، آن سهم ارزنده به‌شمار می‌رود؛ چرا که طبق عقیده اصلی تحلیل‌گران بنیادی، قیمت سهم به قیمت ذاتی آن نزدیک خواهد شد.

۳- تابلوخوانی

روش رایج دیگر برای تحلیل سهام، مطالعه اطلاعات تابلوی معاملاتی آن است. در تحلیل تابلوخوانی، مواردی از قبیل حجم سفارش‌های خرید و فروش، حجم معاملات حقیقی و حقوقی، اطلاعات سهام‌داران عمده، قدرت خریداران و فروشندگان و … بررسی می‌شوند. در واقع تلاش اصلی در تابلوخوانی، رصد جریان پول هوشمند با فیلتر کردن داده‌های موجود و به‌کارگیری استراتژی‌های مختلف تحلیلی است.

سخن پایانی

همان‌گونه که شرح داده شد، تحلیل سهام یا سایر اوراق بهادار با روش‌های مختلفی انجام می‌شود. هر یک از این روش‌ها نیز از لحاظ سبک و استراتژی‌های اجرا، در دسته‌‌بندی‌های متفاوتی قرار می‌گیرند. افراد با توجه عوامل مختلف تاثیرگذار در یک فعالیت سرمایه‌گذاری، برنامه معاملاتی متناسب با ویژگی‌های شخصیتی خود را تدوین می‌کنند و با به‌کارگیری یکی از روش‌های تحلیل یا ترکیبی از آن‌ها، وضعیت دارایی‌ها را بررسی می‌کنند.

برای دست یافتن به سیستم تحلیل سهام مناسب، نیاز است تا مطالعه عمیقی در رابطه با روش‌های مختلف تحلیل انجام شده و آموزش مستمر در دستور کار سرمایه‌گذاران قرار گیرد. بنابراین کسب آموزش تخصصی از منابع قابل اعتماد و معتبر نقش بسیار پررنگی در مسیر سرمایه‌گذاری و معامله‌گری ایفا می‌کند.